Wypadki drogowe w Tanzanii. WHO szacuje nawet 10 tys. ofiar rocznie


Na drodze łączącej Tanzanię z Zambią, na stromym odcinku przebiegającym przez wzgórze Iwambi, doszło do kolejnego w tym miejscu wypadku. Zginęło co najmniej 28 osób, a osiem zostało rannych. Jeden z samochodów wpadł do rzeki.
— Do wypadku doszło w trudnym terenie. Kierowca ciężarówki wypełnionej zbożem nie zapanował nad pojazdem i uderzył w kilka innych samochodów, strącając jeden z nich do przepływającej w dole rzeki Mbalizi – powiedział szef lokalnej policji Benjamin Kuzaga, podczas konferencji prasowej zorganizowanej w niedzielę na miejscu wypadku.
Niestety tego typu wypadków w Tanzanii jest bardzo wiele. Według oficjalnych danych rządowych w 2023 roku było ponad 1300 ofiar śmiertelnych. Jednak jak szacuje Światowa Organizacja Zdrowia (ang. World Health Organization — WHO), ofiar wypadków mogło być nawet 10 tys.

Na całym świecie każdego dnia na drogach ginie ponad 3500 osób, co oznacza prawie 1,3 miliona zgonów, którym można zapobiec. Wypadki drogowe są wciąż głównym „zabójcą” dzieci i młodzieży na całym świecie. Według szacunków w ciągu następnej dekady spowodują one dalsze 13 milionów zgonów i 500 milionów poszkodowanych. Szczególnie narażone są kraje o niskich i średnich dochodach takie jak Tanzania. Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej chce pomóc w rozwiązaniu tego problemu.
Medycyna ratunkowa
Najważniejszymi czynnościami, które mogą obniżyć śmiertelność wypadków drogowych, jest poprawa bezpieczeństwa na drogach, sprawne służby porządkowe oraz medycyna ratunkowa. W przypadku wypadków to właśnie opieka przedszpitalna jest kluczowa w ochronie życia poszkodowanych.
Na tej części skupia się Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej od 2021 roku. PCPM z powodzeniem przeszkoliło 2400 lekarzy i pielęgniarek w zakresie medycyny ratunkowej, zgodnie z rygorystycznymi standardami American Heart Association. Ten kompleksowy program przygotował dziesiątki tanzańskich instruktorów. Ponadto 150 funkcjonariuszy służb ratunkowych, w tym strażaków, skautów, kierowców przeszło szkolenia z zakresu pierwszej pomocy i zostało wyposażonych w nowoczesne zestawy medyczne, zwiększające ich możliwości natychmiastowego reagowania.


Polsko-tańzańskie centrum szkoleniowe
Fundacja PCPM wybudowała i wyposażyła Tanzańsko-Polskie Centrum Szkoleniowe Medycyny Ratunkowej w Dar es Salaam, największym mieście kraju z populacją przekraczającą 6 milionów. Oprócz szkoleń Fundacja PCPM wyposaża tanzańskie szpitale i kliniki w sprzęt medyczny. W ramach projektu, do siedmiu placówek medycznych w tym afrykańskim kraju trafiły m.in. fantomy, kamizelki do nauki postępowania z zadławieniem czy trenażery do ćwiczenia wkłuć doszpikowych i do tamowania krwotoków. Tanzańskie szpitale zostały przez Polaków wyposażone też w sprzęt diagnostyczny – zestawy USG, aparaty EKG, kardiomonitory, sprzęt do infuzji dożylnych, aparaturę do terapii tlenowej, a także sprzęt do resuscytacji krążeniowo-oddechowej i intubacji.
– Polscy instruktorzy, z którymi współpracujemy, uczą Tanzańczyków udzielania pierwszej pomocy, resuscytacji krążeniowo-oddechowej u dzieci i dorosłych, obsługi defibrylatorów AED, zarządzania pacjentem urazowym oraz korzystania z ultrasonografu w stanach nagłych — mówi Adam Kukliński.

Beneficjentką szkoleń jest m.in. oddział ratunkowy szpitala Chanika na przedmieściach Dar es Salaam. Jego szefowa Rose Mtangi ocenia, że dzięki pomocy z Polski lokalni lekarze są w stanie pomagać zgodnie ze standardami obowiązującymi w Europie.
— Po raz pierwszy przyjechałem tutaj w kwietniu 2024 roku, aby przeprowadzić szkolenie z ultrasonografii w punkcie opieki dla lokalnych lekarzy, a teraz przyjechaliśmy tutaj z grupą trzech lekarzy z Polski, aby faktycznie pracować z zespołem, pracować z pacjentami w różnych szpitalach. Moje dotychczasowe doświadczenia są wspaniałe, ponieważ mamy okazję zobaczyć zarówno szpitale samorządowe, jak i szpital Aga Khan, dzięki czemu możemy porównać standardy, dostępność zasobów i ocenić profil pacjentów, którzy zwykle przychodzą na pogotowie — mówi Piotr Grabski, lekarz który szkoli w Tanzanii medyków.
Nowy zawód
W Tanzanii nie ma zawodu „ratownika medycznego”. Pierwsi absolwenci kierunku związanego z medycyną ratunkową ukończyli naukę zaledwie 10 lat temu. Projekty PCPM umożliwiają zdobycie nowych kompetencji przez ratowników, co znacząco poprawia jakość i dostępność pierwszej oraz specjalistycznej pomocy medycznej w kraju. Szkoleni są nie tylko ratownicy, ale również instruktorzy, którzy będą samodzielnie przygotowywać do zawodu kolejnych medyków.
— Rozwój medycyny ratunkowej jest ważne w takim kraju jak Tanzania, aby przyciągnąć tutaj zagranicznych inwestorów. Jeżeli państwo czy firma z Chin, czy firma z Japonii, czy firma z jakiegokolwiek innego kraju na świecie chciałby zainwestować w takim miejscu jak Tanzania chciałby tutaj przywozić, przywieźć swoich pracowników, to jednym z podstawowych pytań będzie, co będzie z nimi w przypadku zaistnienia jakiejś nagłej sytuacji zdrowotnej. Czy ci ludzie będą mogli otrzymać odpowiednią pomoc medyczną — mówi prezes Fundacji PCPM Wojtek Wilk.
Projekt, był realizowany ze środków MSZ RP w ramach programu Polska Pomoc. Od początku 2025 roku Fundacja PCPM prowadzi cykl szkoleń z własnych środków.