Wdrażanie narzędzi do oceny ryzyka powodziowego 2015

Status: Zakończony

Termin realizacji: 1 marca 2015 – 31 grudnia 2015 r.

Nauka modelowania hydraulicznego dla zapobiegania powodziom – 1 stopień – przygotowanie do wdrożenia Dyrektywy UE nr 2007/60WE

Główne cele:

1. Nauka pracowników Narodowej Agencji Środowiska Gruzji bazowego (1 stopień) modelowania hydrologicznego i etapów doń przygotowawczych, naukowego wyznaczania stref ryzyka powodziowego rzek oraz optymalizacji modeli na podstawie nowych danych
2. Samodzielne wykonanie przez dedykowanych pracowników Narodowej Agencji Środowiska Gruzji modeli 3 trudnych rzek, wstępnej dokumentacji stref zalewowych oraz określenie poziomów alarmowych do wykorzystania w przyszłych działaniach ochrony przeciwpowodziowej i zarządzania kryzysowego ich stref zalewowych i dokumentacji ryzyka powodziowego
3. Dostosowanie modeli rzek Durudżi i Kabali na podstawie nowych danych z nowo zainstalowanych stacji pomiarowych w proj. 224/2014/M
4. Uzupełnienie zasobów danych pomiarowych i opadowych w narodowej bazie danych hydrologicznych Gruzji
5. Ustanowienie aparatury pomiarowej danych opadowych w celu przyszłego doprecyzowania modeli i lepszego prognozowania oraz diagnozowania powodzi.

Wprowadzenie i opis potrzeb:

Do profesjonalnej analizy rzek oraz planowania prewencji przeciwpowodziowej niezbędna jest znajomość przez specjalistów państwowej instytucji odpowiedzialnej za analizy powodziowe danego kraju modelowania hydrologicznego oraz hydraulicznego – których nauka stanowi długotrwały proces, wymagający wykonania różnorodnych etapów przygotowawczych.

Specjalistyczne modelowanie hydrologiczne i hydrauliczne rzek stanowi podstawę dla zrozumienia ich zachowania, a także scharakteryzowania zachodzących na nich powodzi.

Dodatkowo pozwala ono określić ich natężenie, strefy zalewowe oraz we właściwy sposób wyznaczyć infrastrukturę prewencyjną (obwałowania), zastosować odpowiednie strategie dla zminimalizowania ich skutków. M.H jest niezbędne do stworzenia map ryzyka rzek zagrożonych powodziowo i stanowi element prawidłowej analizy i reagowania przeciwpowodziowego państwa.

Specjaliści takiej instytucji właściwej dla Gruzji – Narodowej Agencji Środowiska z Tbilisi (NEA) tych kompetencji nie posiadają – proces jej wykształcania jest trudny a pełne szczegółowe wyszkolenie pracownika trwa od 3-5 lat i stanowi ciągły proces.

Do wykonania modelowania rzek potrzebne są różnorodne, w tym historyczne dane hydrologiczne i geologiczne, które wymieniona instytucja ma skąpe, dostępne są dane ze szczątkowo zachowanych stacji pomiarowych z epoki ZSRR lub nowych stacji stawianych obecnie w ramach nowych projektów. Instytucja ta nie ma również odpowiedniej ilości dobrego sprzętu pomiarowego.

Co więcej, Gruzja podpisała umowę stowarzyszeniową z UE i zaczyna inicjować prowadzący do modernizacji kraju proces dostosowywania się w wielu zakresach, m.in. do właściwej ochrony przed ryzykami powodziowymi.

Modelowanie stanowi niezbędne narzędzie do wymaganego przez Dyrektywę określania wymienionych ryzyk oraz planów ich ograniczania. Działania w projekcie 224/2014/M realizowane w 2014 roku wykazały potrzebę szczegółowego przejścia ze specjalistami NEA każdego z etapów wiodących do uzyskania bazowego modelowania hydraulicznego rzek.

Dedykowani specjaliści NEA przerobią każdy etap modelowania na przykładzie rzek Lagodekhiskhevi, Didkhevi i Stori (których profile geologiczne zostały uzyskane pod kierunkiem polskich specjalistów w ramach projektu 224/2014/M), co doprowadzi do uzyskania ich modeli w programach HecHMS (m. hydrologiczne) oraz MIKE11 (m.hydrauliczne).

Pozwoli to w przyszłości na fachowe zaplanowanie prewencji przeciwpowodziowej. Dla zrekompensowania braku danych wyjściowych w zakresie opadów zostaną domierzone na tych rzekach dodatkowe profile, zakupiony na prośbę NEA sprzęt: specjalistyczny GPS i tachimetr geodezyjny. Zakupiona zostanie również dla NEA licencja do drogiego oprogramowania do modelowania.

Montaż stacji opadowych w rejonie zlewni rzek Didkhevi oraz Stori wspomoże brak związanych z nimi danych opadowych– zasięg najbliższej oddalonej o xx km stacji opadowej w Telawi nie sięga ich lokalizacji.

Poza prezentacją polskiej drogi przebytej do implementacji Dyrektywy Gruzini w ramach projektu określą swoją sytuację i niezbędne kroki ku implementacji Dyrektywy UE 2007/60/WE.

Odbiorcy:

• Dedykowani specjaliści Narodowej Agencji Środowiska – właściwej dla analizy ryzyk powodziowych i hydrologicznych w Gruzji;
• Powiązane instytucje: MŚ, MSW;
• Pracownicy naukowi i studenci gruzińskich uczelni;
• W przyszłej perspektywie: mieszkańcy zagrożonych „krótkimi powodziami” rejonów/wiosek;
• Gruzińskie instytucje reagowania kryzysowego.

Obszar realizacji:

• Gruzja, Tbilisi oraz zlewnie rzek Didkhevi, Lagodekhiskhevi i Stori (region Kachetii)

Wysokość dotacji: 563 570 Pln, Projekt współfinansowany w ramach programu polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.