Palestyna: wsparcie systemu ratownictwa medycznego

Niektóre kraje na świecie uznają Palestynę za państwo. Większość społeczności międzynarodowej traktuje Autonomię Palestyńską jednak inaczej. Zgodnie z porozumieniami w Oslo z 1993 roku, teren ten podzielony został na 3 strefy o różnym statusie:

• strefa A – tereny pod kontrolą władz palestyńskich, stanowi 18% Zachodniego Brzegu (obejmując większe miasta) oraz Strefę Gazy,
• strefa B – tereny pod kontrolą palestyńsko-izraelską, stanowi 22% Zachodniego Brzegu i obejmuje zlokalizowane na jego terenie osiedla arabskie, znajdujące się pod militarną kontrolą Izraela,
• strefa C – tereny pod kontrolą izraelską, poza Wschodnią Jerozolimą obejmuje 60% Zachodniego Brzegu i podlega militarnej i cywilnej administracji Izraela. Władze palestyńskie na tym obszarze zapewniają lokalnej ludności dostęp do edukacji i pomocy medycznej (z wyłączeniem mieszkańców osiedli żydowskich). 70% strefy C (40% całego Zachodniego Brzegu) stanowią osiedla żydowskie, zamknięte strefy militarne, rezerwaty przyrody i tzw. „ziemie państwowe”, co oznacza, że na obszarze tym Palestyńczycy nie mogą wznosić żadnych trwałych konstrukcji (np. domów).

Zachodni Brzeg Jordanu zamieszkuje ok. 3.3 mln ludzi, w tym 82% Arabów i 18% Izraelczyków – skupionych w osiedlach lub we Wschodniej Jerozolimie. Teren ten, wskutek kilkudziesięcioletniego konfliktu pozostaje zacofany gospodarczo i w dużej mierze uzależniony od zagranicznego rynku i międzynarodowych donorów pomocy rozwojowej.

Aktualne projekty

Obecne działania w Palestynie skupiają się w dwóch projektach. Pierwszy z nich to: „Zwiększenie poziomu i dostępu do usług medycznych oraz wielosektorowe wsparcie mieszkańców wsi na Zachodnim Brzegu Jordanu”. 

Jest to wsparcie pracy klinik mobilnych prowadzonych przez lokalnego partnera – Palestinian Medical Relief Society (PMRS). W skład każdej kliniki mobilnej zarządzanej przez PMRS wchodzi lekarz podstawowej opieki medycznej, ginekolog, technik laboratoryjny oraz 2 lokalnych pracowników ochrony zdrowia. Dzięki pracy lekarzy w klinikach mobilnych mieszkańcy tzw. Strefy C raz w tygodniu mogą liczyć na wizytę lekarza rodzinnego i ginekologa. 

Drugim elementem projektu są remonty punktów przyjęć pacjentów (45 budynków). Pacjenci dzięki temu mają zapewnioną prywatność i możliwie dobre warunki higieniczne w trakcie badań oraz miejsce, do którego mogą udać się po pomoc.

W ramach projektu PCPM finansuje zakup niezbędnych leków, środków opatrunkowych, sprzętu medycznego (aparaty USG, ciśnieniomierze, glukometry itp.). Fundacja PCPM sfinansowała 6 aparatów USG w Palestynie, z czego 5 rozdysponowano w szpitalach przez Palestyńskie Ministerstwo Zdrowia, a 1 USG został przekazany na potrzeby lokalnego partnera PMRS. Nowe USG pozwoli na objęcie badaniami ginekologicznymi i prenatalnymi blisko 100 kobiet miesięcznie.

Kolejnym elementem projektu są szkolenia instruktorów medycznych, którzy zasilą szeregi rozwijanego przez palestyńskie Ministerstwo Zdrowia “Emergency Training Center”. Zapewniamy sprzęt, który umożliwi prowadzenie najwyższej jakości szkoleń (fantomy). Fundacja PCPM prowadzi szkolenia w zakresie procedur związanych z kompleksową oceną i postępowaniem z pacjentami urazowymi, uzupełnione o kursy z obsługi nowoczesnych urządzeń diagnostycznych w szczególności USG, a także kursy instruktorskie.

Drugi realizowany przez PCPM projekt to „Zwiększenie dostępu do opieki zdrowotnej oraz usług wzmacniających odporność i potencjał mieszkańców zagrożonych społeczności Strefy C w rejonie Hebronu i Jeninu”

PCPM przekazał 2 kolejne aparaty USG. Teraz kliniki mobilne także zapewniają dostęp do badań prenatalnych oraz przesiewowych w kierunku chorób przewlekłych i nowotworowych. Działania te prowadzone są w 32 miejscowościach. Ponadto projekt rozszerza realizacje remontów punktów przyjęć pacjentów w kolejnych 15 lokalizacjach. Celem jest objęcie badaniami co najmniej 50% populacji osób zamieszkujących w dystrykcie Jeninu i Hebronu na Zachodnim Brzegu Jordanu – tj. minimum 12,5 tys. osób. 

Zespół medyków klinik mobilnych w ramach projektu prowadzi również cykliczne szkolenia, wykłady i warsztaty z zakresu profilaktyki zdrowotnej. W ramach swojej działalności tworzą i szkolą grupy wolontariacie specjalizujące się w udzielaniu pierwszej pomocy.

Poprzednie działania w Palestynie

Od 2017 roku Fundacja PCPM wspiera system ratownictwa medycznego w Palestynie. Szczególnie intensywny okres to lata 2019-2020 kiedy we współpracy z partnerami z Palestyńskiego Czerwonego Półksiężyca (PRCS) i Ministerstwa Zdrowia Palestyny, przygotowaliśmy i wdrożyliśmy przepisy regulujące zasady pracy ratownika medycznego oraz system kształcenia ustawicznego ratowników. W ramach dwuletniego kursu wyszkoliliśmy nowe kadry instruktorskie i a Instytut Ratownictwa Medycznego otrzymał niezbędne wyposażenie szkoleniowe.

Ponieważ na skuteczność pomocy medycznej wpływa nie tylko jakość pomocy świadczonej przez służby medyczne, ale również czas podjęcia pierwszych działań ratunkowych, PCPM wspólnie z PRCS zrealizowało szkolenia z pierwszej pomocy dla ludności cywilnej. Szkoleniami objęto mieszkańców z ponad 40 małych miejscowości w tzw. Strefie C, do których pogotowie nie zawsze może dotrzeć na czas. Dzięki temu lokalni świadkowie zdarzenia mogą nieść pomoc medyczną w oczekiwaniu na przyjazd ratowników. Ponad 840 uczestników ukończyło te szkolenia z sukcesem i zostało wyposażonych w osobiste apteczki pierwszej pomocy. Kolejne kilkadziesiąt dużych apteczek przekazano miejscowym ośrodkom użyteczności publicznej.

Przekazaliśmy również wyposażenie medyczne do blisko 100 karetek i szpitalnych oddziałów ratunkowych na Zachodni Brzegu Jordanu. W 2020 skupiliśmy się w szczególności na urządzeniach tak bardzo potrzebnych przy walce z wirusem SARS-COV2, jak wideolaryngoskopy, pulsoksymetry, butle tlenowe czy AED.

Podnieśliśmy też kwalifikacje członków palestyńskiego Zespołu Szybkiego Reagowania i Ratownictwa, w skład którego wchodzą lekarze, ratownicy, pielęgniarki, ale również inżynierowie oraz strażacy i członkowie palestyńskiej obrony cywilnej. Przeprowadziliśmy liczne szkolenia w tym medyczne, ale również z zakresu mechanizamów współpracy międzynarodowej (UN OCHA i INSARAG) oraz zarządzania kryzysowego.

W ramach projektu finansowanego z Polskiej pomocy współpracowaliśmy – i wciąż współpracujemy – z Palestyńskim Komitetem Czerwonego Półksiężyca (PRCS), Palestyńską Agencją Współpracy Międzynarodowej (PICA), która z ramienia palestyńskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych koordynuje prace Zespołu Szybkiego Reagowania i Ratownictwa, oraz z Ministerstwem Zdrowia Palestyny.

Zobacz też:

Oficjalny profil Fundacji na Instagramie – @fundacjapcpm

Oficjalny profil Fundacji na Facebooku – Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej (PCPM)