Polska
Polska
Oficjalnie, według danych Eurostatu, w 2023 r. w Polsce przebywało niemal milion zarejestrowanych uchodźczyń i uchodźców z Ukrainy. Wiele działań Fundacji Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej dotyczy obecnie wsparcia uchodźczyń i uchodźców na terytorium Polski. PCPM wypłacało zapomogi, finansowało dopłaty do czynszów, organizowało edukację i opiekę dla dzieci, kursy językowe oraz zawodowe dla dorosłych, zapewniało miejsca pracy.
Aktualne projekty
Projekt zakłada udzielanie pomocy obywatelom Ukrainy, uciekającym przed wojną, objętym ochroną czasową (6 000 osób). Warunkiem udziału w projekcie jest posiadanie Peselu ze statusem UKR oraz zamieszkiwanie w ośrodku zbiorowego zakwaterowania.
Projekt został wybrany do dofinansowania przez Komisję Europejską w ramach naboru „Specific Action MS under pressure – Support for Ukraine”. KE przyznała na jego realizację 84 149 255,34 zł, co stanowi 90 proc. budżetu tego przedsięwzięcia.
Pomoc obejmie dofinansowanie kosztów wyprowadzki (pół roku wsparcia). Uchodźczynie i uchodźcy będą mogli też liczyć na wsparcie doradców zawodowych, wziąć udział w kursach zawodowych i językowych. Pomoc zakłada też wsparcie adaptacji do polskiego systemu edukacji i ochrony zdrowia. Uczestnicy projektu dowiedzą się m.in. jak zapisać dziecko do szkoły, otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności, zapisać się do lekarza.
#FunduszeEuropejskie
Fundacja pomaga też ukraińskim bezdomnym w Polsce. Z naszych doświadczeń i obserwacji wynika, że w ich przypadku dostęp do istniejących usług i wsparcia jest mocno ograniczony. Składa się na to bariera językowa, brak wcześniejszego meldunku w Polsce, ich skomplikowana sytuacja prawna.
W Polsce w roku 2024 w kryzysie bezdomności były 31 042 osoby. Około 6 proc. z nich to osoby z Ukrainy. Emigracja, utrata majątku, trauma i brak bezpieczeństwa mieszkaniowego są czynnikami zwiększającymi ryzyko. Fundacja PCPM, w ramach Projektu Przeciwdziałania Bezdomności Uchodźców z Ukrainy, finansowanego z Fundacji Citi (Citi Foundation) zaplanowała szereg działań, które ułatwią uchodźcom z Ukrainy, którzy znaleźli się w kryzysie bezdomności znalezienie pomocy.
PCPM wciąż znacząco pomaga polskiemu systemowi edukacji (więcej w zakładce „Edukacja”). Polski system edukacji boryka się z poważnym niedoborem nauczycieli. Według Ministerstwa Edukacji Narodowej, w naszych szkołach w 2024 r. było ponad 25 tys. wakatów. Aby rozwiązać ten problem, CARE Poland, wraz z Fundacją Niezniszczalna Ukraina i Polskim Centrum Pomocy Międzynarodowej (PCPM), przy wsparciu Fundacji Rodziny Mosakowskich, prowadzi projekt „U-teach”. Nasz poprzedni projekt skutecznie pomógł ponad tysiącowi pracowników oświaty. Tym razem chcemy pomóc kolejnym 800 ukraińskim nauczycielom i nauczycielkom spełnić wymagania niezbędne do zatrudnienia w polskich szkołach. Inicjatywa ta koncentruje się na dwóch głównych ścieżkach. Pierwsza oferuje wsparcie nostryfikacji i uznawania dyplomów, i jest realizowana przez Fundację Niezniszczalna Ukraina (UUF). Druga, prowadzona przez Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej (PCPM) pomaga z studiami podyplomowymi i magisterskim w celu jest podniesienie kwalifikacji ukraińskiej kadry nauczycielskiej. Obie organizacje oferują także wspólne komponenty, takie jak kursy języka polskiego i doradztwo zawodowe.
W Jasionce na lotnisku pod Rzeszowem, w ramach Europejskiego Mechanizmu Ochrony Ludności Cywilnej, PCPM wraz z Medycznym Zespołem Ratunkowym, prowadzi hub medyczny. Trafiają do niego pacjenci z Ukrainy, którzy następnie udają się na leczenie do państw europejskich.
Prowadząc ten projekt Fundacja PCPM realizuje Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ:
Pomoc po powodzi
Sprzęt do usuwania skutków powodzi, agregaty, pompy. Fundacja PCPM pomaga po powodzi na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie. PCPM ściśle współpracuje z lokalnymi OSP i samorządami żeby wiedzieć co i gdzie dostarczać. Zbiórka, którą wspiera Wirtualna Polska trwa na pcpm.org.pl/powodzianom
Dotychczasowe działania
Przy Dworcu Warszawa Wschodnia od 25 marca 2022 działało całodobowe Centrum Tranzytowe. Było to miejsce unikalne w skali globu i jedyne w Europie stworzone tylko na potrzeby uchodźczyń i uchodźców z Ukrainy.
Codziennie ok. tysiąc osób korzystało z pomocy w Centrum Tranzytowym dla uchodźców. Ukrainki, ale też Ukraińcy uciekający przed wojną mieli tam możliwość odpoczynku, zjedzenia ciepłych posiłków, otrzymania kart SIM, biletów kolejowych, autobusowych i lotniczych, otrzymywali także wsparcie wolontariuszy w znalezieniu mieszkania czy podstawowej pomocy medycznej. Co ważne uchodźcy mogli też zarejestrować się, w celu uzyskania pomocy finansowej. Łącznie od 25 marca do września 2022 r. Centrum Tranzytowe przyjęło 35 tysięcy osób.
Od 2022 r. Fundacja PCPM wspiera wiele inicjatyw edukacyjnych w Polsce. W 2023 r. z pomocy asystentek nauczycielek i nauczycieli mówiących po ukraińsku korzystało łącznie 34 700 dzieci.
– Cieszę się, że moje dziecko uczy się w ukraińskiej szkole tysiąc kilometrów od domu! Ogromne podziękowania dla Polskiego Centrum Pomocy Międzynarodowej! Potrzebujemy Waszej pomocy i bardzo dziękujemy, że nie jesteście wobec nas obojętni!
Ekaterina Zemlyanko, mama dziecka uczącego się w Centrum Edukacji PCPM
Od października 2022 roku w Warszawie działa Centrum Edukacji PCPM, w którym uczy się ponad 220 ukraińskich uczennic i uczniów. Fundacja stworzyła koncepcję Centrum, zarządza projektem i dba o jakość wszystkich procesów wewnętrznych, w tym o jakość poziomu edukacji. Wszyscy nauczyciele pracujący w Centrum Edukacji PCPM są zatrudnieni przez Fundację PCPM w ramach autorskiego programu „Cash for Work”.
Centrum Edukacji PCPM to jedyna w Polsce szkoła z ukraińskim programem, w której nie ma czesnego. W 2023 r. uczyło się w niej 220 dzieci od 1 do 11 klasy.
Do sierpnia 2023 r. działało w Warszawie Centrum Edukacji i Kreatywności, które zapewniało krótkoterminową opiekę nad dziećmi (do 3 godz. dziennie), wsparcie psychologiczne i naukę języka polskiego, zabawy i kreatywny czas z rówieśnikami. Dziećmi zajmowały się osoby posługujące się językiem ukraińskim. Z możliwości, które zapewniało Centrum skorzystało w sumie 35 604 osób.
Ponad setka dzieci – uczennic i uczniów Centrum Edukacji, wzięła udział w wakacyjnym projekcie Fundacji PCPM w Warszawie. Zajęcia odbywały się od 8:00 do 18:00, co pozwalało dorosłym kontynuować pracę, bez konieczności szukania opieki dla najmłodszych członków rodzin.
W Lublinie zorganizowano wspólną dla dzieci i młodzieży z Polski i Ukrainy akcję „Lato w mieście”. Przez całe wakacje najmłodsi mieszkańcy Lublina mogli brać udział w warsztatach artystycznych, rzemieślniczych, muzycznych, zajęciach sportowo-rekreacyjnych, wyjściach na spektakle teatralne czy wycieczkach do parków rozrywki.
W ramach projektu „Wsparcie Edukacji Uchodźców w Polsce” wyremontowano też 107 klas w 26 placówkach edukacyjnych, aby przygotować szkoły na przyjęcie większej liczby dzieci z Ukrainy. Wytypowane placówki, to większości szkoły ze specjalistycznym zapleczem, świadczące wsparcie dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Klasy wyremontowano w Warszawie, Supraślu, Lublinie, Siedlcach, Bydgoszczy i Białymstoku. Szkołom, których nie wytypowano do remontu przekazano laptopy, projektory, meble, gry i oprogramowanie.
PCPM wciąż znacząco pomagał polskiemu systemowi edukacji. We współpracy z CARE, Fundacja pomogła ponad 450 osobom w zakresie nostryfikacji dyplomów i studiów podyplomowych. Dzięki PCPM zatrudnienie w sektorze edukacyjnym znalazło 360 osób, a 386 osób wzięło udział w szkoleniach z języka polskiego. Dzięki temu nauczyciele czują się pewniej w swoich kompetencjach i kwalifikacjach. Bariera językowa jest dużym elementem niepewności, który powoduje, że osoby, które mają kompetencje w danym przedmiocie, nie są w stanie prowadzić zajęć w języku polskim. Kursy pozwalają to zmienić i z czasem nauczycielki starają się o stanowisko zgodne z ich kwalifikacjami.
Dalej funkcjonuje Centrum Edukacji, do którego uczęszcza 220 dzieci z Ukrainy. Od września 2024 jest ona w podwójnym systemie nauczania (Ukraiński i Polski). To znacznie ułatwi absolwentom w integracji jak i podjęciu dalszej edukacji zarówno w Polsce jak i Ukrainie.
– Program dał mi możliwość robienia tego, co znam i kocham. Poczucie solidności i bezpieczeństwa, było jak dach nad głową i silne ramię. Była to doskonała możliwość adaptacji, nauki języka, nawiązania przyjaźni, poznania zawodu nauczyciela i zdobycia nowej wiedzy. Program stał się dla wielu dobrą odskocznią i szansą na odnalezienie się w obcym kraju.
Anna, pracowniczka projektu „Cash for Work”
W 2023 r. PCPM kontynuowało prowadzenie autorskiego programu „Cash for Work”. W swoim założeniu krótkoterminowy program zatrudnienia interwencyjnego, w Polsce zapewniał długoterminowe wsparcie samorządom lokalnym, szkołom i przedszkolom, a co najważniejsze uchodźczyniom i uchodźcom z Ukrainy. W 2023 r. dzięki programowi możliwe było zatrudnienie 1 359 osób w 24 polskich miastach, głównie w edukacji. Program interwencyjnego zatrudnienia wspierał także instytucje kultury. Aż siedemdziesięciu ukraińskich artystów i artystek (9 proc. zatrudnionych) znalazło zatrudnienie w warszawskich teatrach, muzeach, bibliotekach i domach kultury.
W 2023 r., PCPM zatrudniało 30 psychologów pracujących w szkołach, poradniach psychologicznych, ośrodkach kultury – domach kultury. Działała też infolinia „Cash for Work” oferująca pomoc psychologiczną.
Od stycznia do września 2023 r. PCPM prowadziło projekt szkoleń językowych i zawodowych dla uchodźczyń i uchodźców. Program był realizowany z lokalnymi urzędami pracy w czterech miastach: Warszawie, Toruniu, Lublinie i Świnoujściu. Wzięło w nim udział ponad 1 100 uchodźców, głównie z Ukrainy. Uczestnicy w liczbie 950, ukończyli kursy języka polskiego na poziomach od A1 do C1. W szkoleniu on-line na poziomie C1 wzięło udział 188 uczestników programu „Cash for Work”.
Projekt Fundacji PCPM kierowany był głównie do ukraińskich uchodźców, jednak skorzystały z niego osoby nie tylko zza wschodniej granicy. Do grup w Warszawie i Toruniu dołączyły osoby pochodzące z Afganistanu, Iranu, Turcji i Jordanii, w tym uchodźcy polityczni.
Oprócz kursów językowych zorganizowano również szkolenia zawodowe dla 180
uchodźców. Kursy przygotowywały do zatrudnienia w hotelarstwie, gastronomii oraz
zawodów takich jak opiekunka w żłobku i kasjerka. Zorganizowano też kurs kosmetyczny i kurs prawa jazdy kategorii B.
Oprócz programu „Cash for Work”, w Lublinie Fundacja PCPM przeprowadziła szkolenia o polskim rynku pracy. Zorganizowano też zajęcia z języka polskiego oraz przedmiotów objętych „egzaminem ósmoklasisty”. Łącznie skorzystało z nich 66 osób.
Fundacja Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej i CARE prowadzą wspólnie program nostryfikacji dyplomów ukraińskich nauczycielek, które chcą pracować w placówkach oświatowych w Polsce. Fundacja pomaga w kompletowaniu i tłumaczeniach dokumentów oraz kontakcie z uczelniami.
Do projektu mogły zgłosić się te osoby, które mają odpowiednie wykształcenie i dyplomy uzyskane na uczelniach za granicą, głównie w Ukrainie, chciałyby pracować w polskich szkołach i przedszkolach, ale samodzielnie trudno im było uzyskać nostryfikację. Po drodze napotykały na trudności finansowe i administracyjne. Fundacja PCPM pomoże 350 uchodźczyniom w przeprowadzeniu nostryfikacji dyplomów.
W Rzeszowie, na lotnisku Jasionka działa MEDEVAC HUB, w którym stale zaangażowani w pomoc pacjentom byli lekarze, ratownicy medyczni, pielęgniarki i logistycy z Medycznego Zespołu Ratunkowego PCPM.
Głównym zadaniem tego centrum tranzytowego jest zapewnienie opieki medycznej, osobom ewakuowanym z Ukrainy na leczenie do placówek w całej Europie.
Nie wszyscy uchodźcy mogą podjąć pracę w Polsce, nie wszyscy mogą się finansowo uniezależnić. W szczególnej sytuacji są na przykład osoby starsze. Prawie 73 tys., czyli 7 proc. ukraińskich uchodźczyń i uchodźców to osoby powyżej 60 roku życia. Dlatego w 2023 r. Fundacja kontynuowała wsparcie finansowe, w postaci zapomóg i dopłat do czynszu dla osób w szczególnie trudnej sytuacji materialnej. Pomoc trafia także do tych, którzy do Polski przyjeżdżają z niewielkim bagażem i potrzebują pieniędzy na start.
Program zapomóg finansowych realizowany przez Fundację PCPM możliwy był dzięki współpracy z międzynarodowymi organizacjami humanitarnymi. Przy finansowaniu z HelpAge International, 543 starszych osób z Ukrainy otrzymywało sześciomiesięczną pomoc finansową w wysokości 1 000 zł miesięcznie. W ramach współpracy Norwegian Refugee Council (NRC), analogiczną pomoc otrzymało 380 osób, przede wszystkim starszych i z niepełnosprawnościami. Kolejne 654 rodziny (1 333 osób) otrzymały pomoc na 3 miesiące, jako wsparcie w pierwszym okresie pobytu w Polsce.
W 2023 roku, PCPM pomagało również uchodźczyniom i uchodźcom znaleźć nowe mieszkanie w ramach projektu dopłat do czynszu i kaucji. Wsparcie dotyczyło osób, które wcześniej mieszkały w centrach zbiorowego zakwaterowania i również ze względów finansowych, nie mogły znaleźć innego miejsce zamieszkania. W ramach zakończonego sukcesem pilotażowego projektu Fundacja pokrywała całość czynszu i kaucji za pierwszy miesiąc i połowę przez następnych 5 miesięcy.
poprzez zrównoważoną gospodarkę zasobami wodnymi
